Land Rover Prikbord

ik heb een serie 2 uit 1967 maar de opbouw is volgens mij een serie 3 ex-leger uitvoering, dus 24V.
ik heb er zelf nog maar 60 km mee gereden, dus voor mij is alles nieuw.
nou ben ik hem electrisch aan het her-bedraden. nu wou ik de gloeibougies testen, dit gaat via een relais (staat niet op de tekeningen die ik gezien heb) en vervolgens via een serie weerstand.
ik testte dus op 24V, en schrok toch wel van de serie weerstand, die werd roodgloeiend tot het oranje aan toe.
is dit normaal ? of zou er wat anders aan de hand zijn ?
het is toch niet zo, dat de gloeibougies op de een of andere manier op 12V werken ?
alvast bedankt voor de reacties.

U=IxR Als de spanning verdubbeld, halveert de stroom bij gelijkblijvende weerstand. Warmte wordt geproduceerd door de stroom die er door heen vloeit en niet door de spanning die er over heen staat. Controleer dus de weerstand van de diverse gloeibougies of die allemaal gelijk zijn. En heb je ze parallel staan of in serie.
Als het zo heet wordt kun je dus ook ergens een kortsluiting hebben.

Wim Janssen schreef: za 01 feb 2025, 11:56 U=IxR Als de spanning verdubbeld, halveert de stroom bij gelijkblijvende weerstand. Warmte wordt geproduceerd door de stroom die er door heen vloeit en niet door de spanning die er over heen staat. Controleer dus de weerstand van de diverse gloeibougies of die allemaal gelijk zijn. En heb je ze parallel staan of in serie.
Als het zo heet wordt kun je dus ook ergens een kortsluiting hebben.

Volgens mijn roestige kennis, dwz de natuurkunde-lessen van lang geleden, is het V (=Volt) = I (=Ampere) x R (=Resistance=weerstand), of wel V = A x Ω, dwz de wet van Ohm.
Als in deze vergelijking V verdubbelt en R gelijk blijft dan zal I verdubbelen.
Het vermogen is Volt x Amp = Watt. Gezien het voorgaande bij de wet van Ohm waarbij dus zowel V als A verdubbelen heb je bij een dubbele spanning te maken met een viervoudig vermogen, en dat vermogen is in dit geval warmte (met leze hitte) ontwikkeling.

Overigens is de opmerking dat gloeipluggen die kortsluiting maken de stroom opjagen en dus de voorschakelweerstand te veel verhitten ook een "goede" mogelijkheid.

Of te wel:
Wat is het schema, wat voor gloeipluggen zijn gebruikt, wat is er voor voorschakelweerstand en hoe was het ooit bedoeld en is er niks stuk ?
Heb je bijv. gloeipluggen die bedoeld zijn om in serie geschakeld te worden en zijn die in een parallel-schakeling opgenomen dan krijg je ook een veel te hoge stroom.

De gloeispiralen, want origineel zijn het gloeispiralen (een dun draadje), staan normaal in serie (en in serie met de voorschakel weerstand). Dan zit er een witte porseleinen isolator tussen de draden op de gloeispiralen.
Die gloeispiralen worden roodgloeiend, de voorschakel weerstand wordt ook heet (je kunt je er lelijk aan branden), maar niet witheet.
Als er gloeistiften in zitten, dan zouden die parallel staan.
Ik heb wel eens bij een oude trekker met gloeispiralen (die soms wel eens doorbranden) gloeistiften gezet (parallel), met het juiste voltage (12 V in dit geval) en dan de voorschakelweerstand laten vervallen.
En het klopt dat origineel geen relais zit in het voorgloei circuit. Het contactslot is feitelijk de bedieningschakelaar, maar om het contactslot te ontzien zou iemand een arbeidsstroom relais geplaatst kunnen hebben.

Groet,

Erik.

je 24 volt auto kan dus gedeeltelijk omgebouwd zijn naar 12 volt. wo, je gloeiers.
is met mijn 24 volt Nissan motor ook gebeurd. daar zitten ook 12 volt gloeiers in.
met een dik relais.

nee is niet om gebouwd naar 12V, bij de electrische demontage zaten de 2 accu's gewoon in serie (zonder 12V aftakking) en in de verdere demontage ben ik nergens een 24V -> 12V convertor tegen gekomen.
ik moet nog eens goed kijken of bij mij de gloeispiralen in serie of parallel staan, volgens mij zitten er wel witte porseleinen isolatoren tussen, maar eerst eens goed kijken

trix schreef: zo 02 feb 2025, 12:58ik moet nog eens goed kijken of bij mij de gloeispiralen in serie of parallel staan, volgens mij zitten er wel witte porseleinen isolatoren tussen, maar eerst eens goed kijken

Ik gok dat dat "goed" kijken makkelijk moet zijn. Staan de gloeiers in serie dan is er sprake van aparte (en dus onderling geïsoleerde) ingaande en uitgaande bekabeling, parallel heeft waarschijnlijk de massa direct op het motorblok, en dan is de bekabeling "rechtlijning".

ze staan dus in serie, porseleinen isolatoren op de aansluitingen, en de laatste aansluiting zit op het blok (massa).

De 24v krijgsmacht series landrovers hadden een speciale 24v voorgloei weerstand. Van Dam heeft ze op de plank liggen:
https://dvandam.nl/collections/land-rov ... nd-24-volt.

Volgens mij zit er een extra weerstand in bovenop de standaard (12v) voorgloei weerstand.
Wat voor temperatuur en gloeikleur deze weerstanden mogen hebben, durf ik niet te zeggen.

Fenna

zo'n ding zit er bij mij ook in, ik kan er in kijken en zie dan een spiraal.
die bij voorgloeien rood tot oranje aan toe heet word.
maar de gloeispiralen zelf zouden best 12V kunnen zijn, ze staan immers in serie, dus valt er een deel v/d 24 V over de spiralen.
ik moet nog eens goed meten wat er precies gebeurt.

bij een 12v systeem is de weerstand vooral om het voorgloei controle lampje van 6v te voorzien. De voorgloei weerstand pakt 6v en parallel met die voorgloeiweerstand staat je controle lampje. Werken de gloeispiralen, loopt er stroom en krijgt je lampje ook stroom.
Per stuk pakken de voorgloei spiralen 1,5v, totaal dus 6v.

de 24v voorloeiweerstand heeft als ik het goed heb een 2e weerstand die dan 12v wegpakt. ik kan het mis hebben, want ik ben beter thuis in de 12v uitvoering

klinkt logisch,
ik zal deze week dat kastje eens open maken om te zien wat er nou precies in zit.

fenix2 schreef: zo 02 feb 2025, 18:34 bij een 12v systeem is de weerstand vooral om het voorgloei controle lampje van 6v te voorzien. De voorgloei weerstand pakt 6v en parallel met die voorgloeiweerstand staat je controle lampje. Werken de gloeispiralen, loopt er stroom en krijgt je lampje ook stroom.
Per stuk pakken de voorgloei spiralen 1,5v, totaal dus 6v.

de 24v voorloeiweerstand heeft als ik het goed heb een 2e weerstand die dan 12v wegpakt. ik kan het mis hebben, want ik ben beter thuis in de 12v uitvoering

Tja, als dit ± klopt dan lijkt mij het verstandig om te kijken naar een parallel-gloeiplug-alternatief.
Als er 6 V na de voorschakelweerstand overblijft voor de gloeispiralen dan wordt er in die voorschakelweerstand evenveel warmte gemaakt als in de 4 gloeispiralen tesamen. Nl. in de keten is de stroom in alle delen hetzelfde (nu ja er gaan natuurlijk een heel klein beetje door het controle-lampje).
Bij een 6 Volt - 6 Volt verdeling wordt er 6 x de totaalstroom aan vermogen = warmte in de voorschakelweerstand verwerkt, en in de 4 gloeispiralen heb je dan 4x 1,5 x de totaalstroom (of te wel ook 6 x die totaalstroom) aan warmte opgewekt.

En, als die 6 Volt klopt dan is een 24 V systeem met een 3x grotere voorschakelweerstand nodig (je kan er dus 2x een standaard 12 V weerstand - in serie - extra voor zetten). In zo'n schakeling wordt dan dus 3x het totale gloeispiraal-vermogen in de voorschakelweerstanden in warmte omgezet ... da's nogal verspillend.

Inderdaad verwerkt bij een 12v systeem de voorgloeiweerstand ca evenveel energie als de gloeispiralen samen. Dus dat bij een 24v systeem de voorgloeiweerstand "wat" warm wordt, kan ik me wel voorstellen

fenix2 schreef: ma 03 feb 2025, 00:13 Inderdaad verwerkt bij een 12v systeem de voorgloeiweerstand ca evenveel energie als de gloeispiralen samen. Dus dat bij een 24v systeem de voorgloeiweerstand "wat" warm wordt, kan ik me wel voorstellen

Precies, met de warmte uit de 24V voorgloeiweerstand zou je nog een 12 cilinder kunnen voorgloeien.

Het enige goeie van deze extra accu-belasting is dat het laten lopen van een "matige" stroom de accu wat voorverwarmt en met wat geluk de accu tijdens het starten net iets beter presteert.   Het lijkt een beetje op de Graaf van MonteCristo die zich aan zijn schoenveters uit het moeras trekt maar het werkt -- het accu-capaciteitsverlies door de koude is groter als dat van het capaciteitsverlies door het opwarmen (in Zweden hebben legervoertuigen - ook die op benzine - een dergelijke accu-opwarm schakeling).
Mooier is het natuurlijk als je bij wijze van aanvullende 24V voorgloeiweerstand een "elektrisch dekentje" kan organiseren, een dekentje dat tijdens het voorgloeien de accu(s) even voorverwarmt.   Dat elektrische dekentje moet dan wel van het juiste vermogen zijn (en groot genoeg want je wilt geen gat in de accu branden).

nog even een vraag, hoe lang moet je eigenlijk voorgloeien, wat is normaal ?
Tnx.

trix schreef: zo 09 feb 2025, 18:38 nog even een vraag, hoe lang moet je eigenlijk voorgloeien, wat is normaal ?

Hoe lang je "moet" voorgloeien is natuurlijk afhankelijk van de (buiten)temperatuur.
Verder kan je het ook pragmatisch benaderen: zo lang dat ie lekker start ... dus proefondervindelijk, temperatuur en voorgloeitijd noteren en het startresultaat een cijfer geven.
Wellicht is er hier of daar in de Landmacht-documentatie wel iets van een richtlijn te vinden.

Maar goed, als ik op mijn herinnering terug-grijp: bij de wat kleinere, lichtere, iets modernere voorkamer-diesels die ik uit het verleden in de praktijk meemaakte was het tot zo'n ± 10 seconden.   Nu waren dat allemaal diesels met een (eenvoudige) timer-electronica, de nieuwste uit deze ervarings-reeks had vlgs mij ook een nagloei-systeem (dus na de koude start nog even doorgloeien), dus hoefde je niet op de tijd te letten, het was eenvoudig starten als het lichtje uit ging. Interessante les was overigens dat je echt niet de volle tijd hoefde uit te zitten, als je wat ongeduldig was en "te vroeg" startte dan was dat geen probleem zolang de wachttijd niet extreem kort was.

14 jaar geleden kwam ik er achter dat de gloeibougies van mijn 200TDI niet meer aangesloten waren. Nu anno 2025 nog steeds niet en die moeite heb ik nooit genomen

Wat blijkt, een type motor wat niet zo gevoelig is voor voorgloeien en start zelfs bij -15.
Nu bij deze flauwe temperaturen van de laatste jaren start de 200TDI vrolijk na een omwenteling. Heel even laten lopen en dan de motor rustig warm rijden.

Kwestie van uitproberen dus hoe lang je voor moet gloeien. Zolang het snel start kun je gloeien zelfs beperken.

trix schreef: zo 09 feb 2025, 18:38 nog even een vraag, hoe lang moet je eigenlijk voorgloeien, wat is normaal ?
Tnx.

Dat hangt er een beetje van af hoe koud het geweest is. Normaal (ook bij temperaturen boven 0) mag je uit gaan van een halve minuut.
Er zijn (oude) trekkers waar een gloeispiraal in een 'oog' in het dashboard zit, als dat gloeidraadje rood is dan zijn de gloeibougies ook roodgloeiend en dan kun je starten. Doorgaans moet je zo'n 30 seconden gloeien voordat het 'oog' rood is. Maar als het lekker gevroren heeft dan moet je wat langer gloeien. Ook 'nagloeien' helpt als de motor aanslaat, geeft minder witte rook.
Bij de 300 Tdi wordt automatisch gegloeid, dat gebeurt minder lang omdat gloeistiften sneller heet worden dan gloeispiralen, ook wordt automatisch nagegloeid als de motor loopt. Dit om de rookontwikkeling (tijdens en na starten) zo veel mogelijk te beperken. Want de (moderne) direct ingespoten diesels starten doorgaans ook wel zonder voorgloeien.

Groet,

Erik.

Hmm ... 30 seconden is best lang.   Nu is een trekker-blok natuurlijk ook meer massa, dus zal het rendement van de gloeispiraal lager zijn.
Daarnaast zal een gloeistift ook sneller meer warmte geven, dáár had ik geen rekening mee gehouden.

In ieder geval weet ik wel dat een bescheiden 1,5 liter voorkamer-dieseltje zonder voorgloeien bij frisse voorjaarstemperaturen niet of nauwelijks wil starten (de voorgloeischakeling deed het niet goed - een garantiegevalletje - een lokale Renault-garage, dwz ergens diep weg in België, verstrekte een "kabeltje" om desnoods handmatig de voorgloei-schakeling te bypass-en - toen de monteur het voor deed werd direct duidelijk dat het om grote stromen gaat, hij brandde zijn vingers).

Ja, zo'n oude trekker heeft een gietijzeren motorblok en cilinderkop, maar dat heeft zo'n oud Land Rover blok ook!

Groet,

Erik.

ik moet met mijn 6 cil nissan ook minimaal 30 seconden gloeien.
en als hij dan brullend kuchend hoestend rook brakend aanslaat? moet ik nog even doorgloeien.
1* vooral als het koud/nat is.
daarna hoef ik de hele dag bijna niet meer te gloeien. of zie punt 1*

..

Erik Peters schreef: ma 10 feb 2025, 13:07 Ja, zo'n oude trekker heeft een gietijzeren motorblok en cilinderkop, maar dat heeft zo'n oud Land Rover blok ook!

Tja, die Renault 11 diesel (die bij nader inzien een 1,596 inhoud had) had ook een gietijzeren blok maar daarop wel een lichtmetalen kop.
Een prima auto overigens, je kwam er ver mee, ook op twijfelachtige ondergrond.
Licht, vrij veel bodemvrijheid en weinig oversteek (porte-à-faux).
Ook nog eens prettig ruim van binnen en overzichtelijk en "klein" van buiten ... alleen wel zo hier en daar wat "Franse Slag", de "petits manquements" die typisch zijn voor het land dat zichzelf wel als zeshoek afficheert.